ဦးမ်ဳိးသန္႔ (စာေရးဆရာႀကီး ေမာင္ဆုရွင္)

(၁-၁-၁၉၃၂  -- ၂-၆-၂၀၀၉)၏
ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းလႊာ
အဖဦးခ်စ္ေဖ၊ အမိ ေဒၚစိန္ျမင့္တို႔မွ ၁၉၃၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေျမာင္းျမၿမိဳ႕၌ ေမြးဖြားသည္။

စာေပပညာေလ့လာျခင္း
    မူလတန္းႏွင့္ အလယ္တန္းပညာကို ေျမာင္းျမၿမိဳ႕၊ အထက္တန္းပညာကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မအထက္တန္းေက်ာင္းႏွင့္ ၀ိဇၨာဘြဲ႕ကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ရရွိခဲ့သည္။

စာေပဘ၀အစ
    ၁၉၄၉ခုႏွစ္တြင္ ႐ိုထရီကလပ္မီွ က်င္းပေသာ စာစီစာကံုးၿပိဳင္ပြဲဆုရ "ႏိုင္ငံသားေကာင္းတာ၀န္" စာစီစာကံုးကို ဟံသာ၀တီ လြတ္လပ္ေရးေန႔ အထူးထုတ္ သတင္းစာ၌ "မ်ဳိးသန္႔" ဟူသည့္ကေလာင္အမည္ျဖင့္ စတင္ေဖာ္ျပခံရကာ ကေလာင္ေသြးခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ခုႏွစ္တြင္ "ေမာင္ျဖဴႏြဲ႕"ဟူသည့္ ကေလာင္အမည္ျဖင့္ ဟံသာ၀တီမဂၢဇင္းက႑၌ကဗ်ာမ်ား စတင္ေရးသားခဲ့သည္။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွစ၍ "ေမာင္ဆုရွင္" ကေလာင္အမည္ျဖင့္ ႐ူမ၀၊ သင့္ဘ၀၊ စာေပဗိမာန္ စသည့္မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ စာေပမ်ား စတင္ေရးသားျပဳစုခဲ့သည္။ ၁၉၅၅ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး "မ်က္ေမွာက္ကမာၻ႕ေရးရာ" အခန္းမ်ားကို ႐ူမ၀မဂၢဇင္းတြင္ေရးသားခဲ့သည္မွာ ႐ူမ၀မဂၢဇင္းရပ္နားသည့္အထိ ပင္ ျဖစ္သည္။ အျခားကေလာင္ခြဲမ်ားမွာ ေအာင္သူ၊ ဦးဘခန္႔၊ ၀င္းသန္႔ စသည့္တို႔ျဖစ္သည္။

စာေပေရးသားျပဳစုျခင္း
    ၁၉၄၉ခုႏွစ္တြင္ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ မဂၢဇင္းက႑၊ ၁၉၅၄ခုႏွစ္တြင္ ႐ူမ၀မဂၢဇင္း၊ သင့္ဘ၀မဂၢဇင္းႏွင့္ စာေပဗိမာန္မဂၢဇင္း၊ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ဘာဂ၀ါဂီတက်မ္း(ဟင္ဒီ) ႏွင့္ သီရိကုရဲလ္က်မ္း(တမီလ္)၊ ၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္ "ျမတ္ဘုရားေရႊတိဂံု" စာအုပ္တို႔ကို ျပဳစုေရးသားခဲ့ၿပီး ပင္ကိုယ္ေရးႏွင့္ ဘာသာျပန္လံုးခ်င္းစာအုပ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ခရီးသြားစာေပစာတမ္း၊ ဂႏၳ၀င္ စာေပစာတမ္း၊ ဘာသာျပန္စာေပစာတမ္း အပါအ၀င္ ျမန္မာစာေပဆိုင္ရာ စာတမ္းေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာစာတမ္းဖတ္ပြဲမ်ားတြင္ ျမန္မာစာေပဆိုင္ရာ စာတမ္းေပါင္း ၁၀ခုေက်ာ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပဳစုဖတ္ၾကားခဲ့သည္။

စာေပတည္းျဖတ္ျခင္း အေတြ႕အၾကံဳ
    ၁၉၅၄ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၁ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံဘာသာျပန္စာေပအသင္း၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန စာေပဗမာန္တြင္ စာျပဳအဆင့္မွ စာတည္းမႉးခ်ဳပ္အဆင့္အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
    ၁၉၆၁ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဆီရာက်ဳတကၠသိုလ္မွ စာနယ္ဇင္းဒီပလိုမာ ရရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ ယူနက္စကို အာရွယဥ္ေက်းမႈဌာနတြင္ စာတည္းသင္တန္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
   
စာေပဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား
    အမ်ဳိးသားစာေပဆု စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတိ အဖြဲ႕၀င္၊ စာေပဗိမာန္စာမူဆု စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ အဖြဲ႕၀င္၊ ပခုကၠဴဦးအံုးေဖစာေပဆု စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒၊ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္အကယ္ဒမီဆု အကဲျဖတ္ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ အဖြဲ႕၀င္တာ၀န္မ်ား၊ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန စာေပဗိမာန္က ႀကီးမႉးသည့္ သုတဘဏ္စာတမ္းဖတ္ပြဲ၊ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရးလုပ္ငန္း ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမ်ားကို စီစဥ္က်င္းပျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕အတြက္ ဦးထင္ႀကီး ဒီဂ်စ္တယ္ရည္ညႊန္းစာၾကည့္တိုက္ ထူေထာင္ေပးျခင္း၊ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ  WIPO, ACCU အဖြဲ႕တို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ပူးေပါင္း၍ စာေပမူပိုင္ခြင့္ ဗဟုသုတ တိုးပြားေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမ်ား၊ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ က်င္းပေပးျခင္း စသည့္ စာေပဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
   
စာေပစည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား
    ၁၉၆၆မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ထိ စာေပလုပ္သားအဖြဲ႕ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉးႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး၊ ၁၉၈၉မွ ၁၉၉၂ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕အတြင္းေရးမႉး၊ ၁၉၉၄မွ ၁၉၉၉ခုႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ဥကၠ႒ႏွင့္ ၁၉၉၉ခုႏွစ္မွ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ ဗဟိုအမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္ တာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

အျခားလုပ္ငန္းမ်ား
    ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ၁၉၉၃မွ ၂၀၀၇ခုႏွစ္အထိ အမ်ဳိးသားညီလာခံက်င္းပေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ သဘာပတိအဖြဲ႕၀င္၊ အမ်ုိးသားညီလာခံသမိုင္းျပဳစုေရးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္၊ ယဥ္ေက်းမႈတကၠသိုလ္ေကာင္စီ၀င္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးေရးရာလုပ္ငန္း ေကာ္မတီ အၾကံေပးပုဂၢဳိလ္၊ ျမန္မာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးေရးရာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမိခင္ႏွင့္ကေလး ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းတို႔တြင္ မဂၢဇင္းထုတ္ေ၀ေရး အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ စသည့္တာ၀န္မ်ား၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႀကီးမႉးက်င္းပသည့္ စာေပၿပိဳင္ပြဲမ်ား၊ ျမန္မာအသံတြင္ ၁၉၆၀ျပည့္ခန္႔မွစ၍ "သိပၸံပညာ သိေကာင္းစရာက႑" ႏွင့္ သုတပေဟဠိက႑မ်ား၊ ၂၁ရာစု လူမႈေ၀ါဟာရမ်ား မိတ္ဆက္က႑တို႔တြင္ အသံလႊင့္ခဲ့ၿပီး ေရဒီယို၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
    ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းစာေပဆု စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး၊ သုတစြယ္စံုစာေပဆု စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးဥကၠ႒၊ ဆရာ၀န္တင္ေရႊစာေပဆုစိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
    ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ယူနက္စကို အာရွ-ပစိဖိတ္ ယဥ္ေက်းမႈဌာန(ACCU)တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေပဆိုင္ရာ သတင္းဆက္သြယ္ေရးမႉးျဖစ္သည္။
    ၁၉၉၁ခုႏွစ္မွစ၍ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ပံုႏွိပ္ေရးႏွင့္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးတြင္ အၾကံေပးအရာရွိ၊ ကၽြမ္းက်င္သူတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ေနဆဲတြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

ဆရာေမာင္ဆုရွင္အတြက္ ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာေလးေတြကို ခံစားၾကည့္ရေအာင္ေနာ္...

    ၾကယ္ေၾကြည

ၾကယ္တစ္ပြင့္ ေၾကြလႊင့္စင္
ညေကာင္းကင္ ငိုေၾကြး။
အလင္းလႊာ ေလ်ာ့ကာနည္း
ေမွာင္မည္းေပါ့ေလး။    ။
        နႏၵာမိုးၾကယ္

************************************   
    ဂႏၳ၀င္...အလြမ္း

ေနာင္-ယခု--ယခင္
ေမာင္ဆုရွင္သတင္း
ထံုသင္းေ၀လြင္...
ျမန္မာမႈ စာေပရွင္
ဂႏၳ၀င္ အျမင့္ပန္း...
လက္တန္းကဗ်ာသီလို႔
အဥၥလီ ပဏာမရယ္နဲ႔
ဦးခ်ကာ ခါခါညႊန္းလို႔ရယ္...
ခြန္းေန႔ဆက္လြမ္း... ။    ။
        ေအာင္ေက်ာ္ဆန္း

*****************************************

"စာေပဖခင္ ေမာင္ဆုရွင္" သို႔
ဆရာ...
ဆရာ့အသြင္၊ ငါလွ်င္ျမင္ရ
ရႊင္ေသာမ်က္ႏွာ၊ ႏႈတ္မွာခ်ဳိျမ
စကားလွျဖင့္၊ သြင္တင့္မူရာ
ေတြ႕တိုင္းမွာပင္၊ ျငိဳျငင္မႈကင္း
ရင္တြင္းအလွ၊ လွစ္ေျခြျပသည္
ဆရာ့မ်က္ႏွာ၊ ဘယ္ခါမေမ့
တစ္ေကြ႕ကမၻာ၊ ဆံုခ်င္ပါေသး
စာေပဖခင္၊ ေမာင္ဆုရွင္သို႔
စိတ္တြင္ခါခါ...
ဦးညြတ္ပါသည္...
ဆရာ...ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ။
အမ်ား...သူ...ငါ...ေတာင္းဆုေျခြ။
ဘ၀တိုင္းမွာ လွပေစ...။   ။
            ေမႊးငယ္ငယ္

*******************************

လြန္ေလၿပီးေသာ ကာလမ်ား

ဆံုစည္းခဲ့သမွ်
ျပန္မရလည္း...
ဆံုစည္းခဲ့သမွ်
ျပန္တမ္းတရင္း...
လႊမ္းစရွည္ေနဦးမွာပါ ...ဆရာ။
        ၀င္းေ၀ေနာင္
ႏႈတ္မဆက္ဘဲ သြားေလသူ
အေတြးသစ္မွာ ေရးျဖစ္သြားတဲ့
ေဆြးရစ္စရာ စာေလးတစ္ပုဒ္
ေရြးထုတ္မိလိုက္ေတာ့ ...
"ဘယ္ေတာ့မွ..." ဆိုတဲ့ စာစုေလးထဲမွာ
မင္းက...
"ႏႈတ္မဆက္နဲ႔ အခ်စ္ရယ္
(Never Say Good Bye)...."တဲ့။
ေၾသာ္....နိမိတ္ပံုေလလား
အေတြးပြားမိတယ္....ဆရာ။
တကယ့္ တကယ္ေတာ
့ဆရာကမွ
လက္မျပ ႏႈတ္မဆက္ဘဲ
ထြက္ခြာသြားေလသူပါ...
ဆရာနဲ႔
"ဘယ္ေတာ့မွ..."
ျပန္လည္ဆံုေတြ႕ ခြင့္ မရႏိုင္ေတာ့ပါ။
ဒါေပမဲ့...
ဆရာျပဳစုယုယခဲ့တဲ့
စာေပပန္းခင္းႀကီးဟာ
အဆင္းရနံ႔ေတြနဲ႔
သင္းပ်ံ႕ၾကိဳင္လိႈင္ေနမွာပါဆရာ...
ဆရာ...
ျမင့္ျမတ္တဲ့ ဘံုဌာနသို႔ေရာက္ပါေစ....
        တကၠသိုလ္ဆန္းတင့္ႏိုင္
   
**********************************

အတိတ္သမိုင္း

စာေပဖခင္ ေမာင္ဆုရွင္ဟု
တစ္ခါတစ္ေခတ္
ေျပာစမွတ္ျပဳရစ္
စာေပကမၸည္းတင္ေအာင္
သူ ၾကံေဆာင္ခဲ့
အတိတ္သမိုင္း
ေနာင္တစ္ခ်ိန္အတြက္
နာမည္တစ္လံုးနဲ႔
လူသားပါတကား....

ေရးသူ - ယမင္း
(စပ္တတ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ထဲမွာ ပါခ်င္လို႔ပါရွင္)