ျပည့္မည္လို႔ ဘုန္းဘုန္းသီတဂူစတားက ေျပာလာပါသည္။ တပည့္ေတာ္သည္
ဘုန္းဘုန္းသီတဂူဆရာေတာ္ၾကီးရဲ႕ ဂုဏ္အင္ေတြကို ဖဲြ႕ဆိုႏိုင္ဖို႔ျငား
အတတ္ပညာ အသိပညာမရွိပါမူလည္း တပည့္ေတာ္ရဲ႕ စာေပပန္းကံုးျဖင့္
ဘုန္ဘုန္းသီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕ ေမြးေန႔တြင္ အလွဴအျဖင့္
ပါ၀င္ကုသိုလ္ျပဳခြင့္ေပးဖို႔ ဘုန္းဘုန္းသီတဂူစတားကို ခြင့္ပန္ခဲ့ပါသည္။
သို႔ေပသည့္ျငား သာသနာေရးတင္မက လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အစရွိသည့္
ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြကိုပါ အင္တုိက္အားတုိက္ ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က်
ပါ၀င္သာနာျပဳေနေသာ ဘုန္းဘုန္းသီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးအတြက္
စာပန္းကံုးသီေရးဖို႔ရန္ လက္တြန္႔ေနခဲ့ပါသည္။ အမွန္ေျပာရလွ်င္ တပည့္ေတာ္
ဘာေရးလို႔ ေရးရမွန္းမသိေအာင္ ျဖစ္မိပါသည္ဘုရား။
ေရးစရာမရွိလို႔ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ေရးမယ္ဆိုေတာ့ ဆရာေတာ္ၾကီးရဲ႕
ကုသိုလ္တရားေတြ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာေတြ အလြန္မ်ားျပားေနသျဖင့္ ဘယ္ကေန
စမွန္းမသိျဖစ္ေနမိပါသည္။ တပည့္ေတာ္ အမွားမ်ား ပါသြားမွာလည္း
အလြန္စိုးရိမ္မိပါသည္။ ဘုန္းဘုန္းသီတဂူစတားကေတာ့ ေျပာပါသည္။
အဆင္ေျပသလိုသာ ေရးေပးပါတဲ့။ တပည့္ေတာ္ စာေပျဖင့္
ကန္ေတာ့ပန္းဆင္ခ်င္လြန္းသျဖင့္ အမွားမ်ား ပါခဲ့သည္ရွိေသာ္ ဒီေနရာေလးမွ
လက္ဆယ္ျဖာ ဦးထိပ္မိုးလွ်က္ ကန္ေတာ့အပ္ပါသည္ဘုရား။
ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို တပည့္ေတာ္ နာဂစ္အလွဴျပဳသြားမွသာ အနီးကပ္ျမင္ဖူး၊
ဖူးခဲ့ရပါသည္။ တပည့္ေတာ္တို႔ သြားေရာက္လွဴဒါန္းခဲ့စဥ္က ကားတန္းစီျပီး
ေစာင့္ေနတုန္းအခ်ိန္တြင္ ေဘးခ်င္းကပ္ကားမွ
ဆရာေတာ္ႀကီးသာသနာျပဳအဖဲြ႕နဲ႔အတူ ဦးေဆာင္လာခဲ့စဥ္က ဖူးေျမာ္ခဲ့ရပါသည္။
လွဴေသာေနရာ မတူညားလည္း အလွဴတရားလက္ကိုင္ထားလို႔ လမ္းေၾကာင္းကေတာ့
တစ္ေၾကာင္းတည္းပဲလို႔ စိတ္၀ယ္မွတ္သား ပီတိျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်ိန္
ျပန္ဆံုခ်ိန္ကေတာ့ ေရအလွဴသြားလွဴစဥ္ကပင္ ျဖစ္ျပန္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္သည္
မိသားစုစီးပြားေရးအေျခအေနအရ အလွဴအတန္းကို
ေဇာက္ခ်မလုပ္ႏုိင္သည့္တိုင္ေအာင္ အဖဲြ႕ေလးမ်ားျဖင့္ ၾကိဳၾကား ၾကိဳၾကား
ပရဟိတအလုပ္မွာ တတ္ႏုိင္သေလာက္သာ ပါ၀င္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ ကိုယ္တိုင္
အားမလိုအားမရျဖစ္မိခဲ့ပါသည္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားအတြက္ ႏွမ္းတစ္ေစ့နဲ႔
ဆီမျဖစ္မွန္းသိေပမယ့္လည္း ႏွမ္းေစ့တစ္ေစ့နဲ႔ အာသာေျပ လွဴဒါန္းႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ သာသနာအလွဴ၊ ေက်ာင္းေတြအလွဴ၊ ေနာက္
ေဆးရံုက်န္းမာေရးအတြက္ အလွဴဒါနမ်ားကို အေ၀းကေန သာဓုေခၚေဆာင္ေနမိပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ တရားေတာ္မ်ားကိုလည္း အစဥ္အျမဲ နာၾကား မွတ္သားထားခဲ့ပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေဟာျပသြန္သင္ခ်က္ထဲက ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားအတြက္ေကာ
ခုလက္ရွိဘာသာ၀င္ေတြပါ ေလ့လာသိမွတ္ျပင္ဆင္စရာမ်ားကို တပည့္ေတာ္ သိသေလာက္
ျပန္လည္း မွ်ေ၀ပါရေစ။
ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ဘာမွန္းမသိခဲ့ပါဘူး။ မိဘက ဗုဒၶဘာသာမို႔
ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေနခဲ့မိပါတယ္။ ေနာက္စာေပဗဟုသုတ ေလ့လာလိုက္စားခဲ့မွသာ သိစရာ
ျမင္စရာ ေလ့လာစရာ လိုက္နာစရာမ်ား ေတြ႕ရွိမွတ္သားလာရပါတယ္။
စိတ္၀ယ္မွတ္မိေနတာကေတာ့ နယူးေဒလီျမိဳ႕မွာ သီတဂူဆရာေတာ္ၾကီး၏ တစ္ခုေသာ
တရားပဲြမွာ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းကို ဆရာေတာ္ၾကီးက ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့မွသာ
ဗုဒၶဘာသာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ အနည္းငယ္
ေကာက္နုတ္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ေမးခြန္းကေတာ့ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ Religion လား
ဆိုတဲ့ေမးခြန္းေလးပါပဲ။
အဲဒီမွာ ဆရာေတာ္ႀကီး ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့တာကေတာ့
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ဘာကို အေျခခံသလဲ
ယေန႔ ကမၻာေလာကမွာ Religion ဆိုတဲ့စကားကို
လူတိုင္းသံုးစဲြေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ေျပာဆိုေနၾကတဲ့ အဓိပၸာယ္က
လူသားေတြ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရား အားလံုးဟာ Religion လို႔ ဆိုေနၾကတာပါ။
အမ်ားေျပာၾကတဲ့အတိုင္းဆိုလွ်င္ ဗုဒၶ၀ါဒလည္း Religion အထဲ
ပါ၀င္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒ Religion မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ယုံၾကည္မႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တမႈထားျပီး ကိုးကြယ္ေနရတဲ့
စနစ္မ်ဳိးလည္း မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာ
တန္ခိုးရွင္ကို မ်က္စိမွိတ္ယံုၾကည္ျပီး မွီခိုေနရတဲ့၀ါဒမ်ဳိးလည္း
မဟုတ္ပါဘူး။
အသိဥာဏ္ႏွင့္ အက်င့္မပါဘဲ ယုံၾကည္မႈ(သဒၶါ)မ်ဳိးကို ဗုဒၶ၀ါဒက
လက္မခံလိုပါဘူး။ ယုံၾကည္မႈ(သဒၶါ)ဆုိတာဟာ အသိဥာဏ္ေပၚမွာ အေျခခံရပါတယ္။
အသိဥာဏ္ေပၚမွာ အေျခခံမွ ယုံၾကည္မႈ(သဒၶါ)ဟာ အက်င့္တရားပါတယ္။
အက်င့္တရားပါမွ ခ်မ္းသာစစ္ ခ်မ္းသာမွန္ကို ရႏိုင္ပါတယ္။
ဗုဒၶရဲ႕အဆင္းေတာ္၊ အသံေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္၊ တန္ခိုးေတာ္၊ ဥာဏ္ေတာ္ေတြကို
အလြန္အမင္းၾကည္ညိဳျပီး ဗုဒၶအနားမွ မခြာႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္ေနတဲ့
၀ကၠလိရဟန္းေတာ္ကို ဗုဒၶက-
"အို ၀ကၠလိ၊ ငါ၏ ပူတိကာယ (အပုပ္ျပည့္ေနတဲ့ ကိုယ္ၾကီး)ကို ၾကည္ညိဳ၍
ေနျခင္းဟာ ဘာအက်ဳိးရွိမည္နည္း၊ သြားေလာ့၊ က်င့္ေလာ့" ဟု
ႏွင္ထုတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၀ကၠလိရဟန္းကို ႏွင္ထုတ္တာဟာ သဒၶါသာရွိျပီး
ပညာႏွင့္အက်င့္ကို အသံုးမခ်လို႔ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။
ဗုဒၶလက္ခံခဲ့တဲ့ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈ
ဗုဒၶရွင္ေတာ္ကလည္း မိမိရဲ႕သာ၀ကေတြကို မိမိက်င့္သလို က်င့္ေစခ်င္တယ္။
မိမိကို အတုယူေစခ်င္တယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ ပံုေတာ္ေရွ႕ေမွာက္မွာထိုင္၍ ဗုဒၶကို
အာရံုျပဳျပီး ပူေဇာ္လိုက္တဲ့အခါ ဗုဒၶနဲ႔အတူ ေနရတယ္လို႔ စိတ္မွာ
၀င္စားလာတတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶနဲ႔အတူတူေနရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ မေကာင္းေသာ
အက်င့္ေတြကို က်င့္လို႔ ဘယ္ျဖစ္ေတာ့မလဲ။ တျဖည္းျဖည္း
ဗုဒၶဓာတ္ကူးလာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶကလည္း ပညာဥာဏ္ကို အရင္းခံေသာ
ယံုၾကည္မႈျဖင့္ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သည္ကို လက္ခံပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကလည္း
ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဗုဒၶပံုေတာ္ကို ကိုးကြယ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေညာင္ပင္ဟာ ေဗာဓိဥာဏ္ရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေညာင္ပင္မွာ
ေဗာဓိဥာဏ္ရလို႔ ဒီေညာင္ပင္ကို "ေဗာဓိပင္" လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ပဓာနလုပ္ငန္းတစ္ခု
ရုပ္တု၊ ဆင္းတု၊ ေညာင္ပင္ စသည္ကို ပူေဇာ္ျခင္းေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာမွာ
အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက ပဓာနလုပ္ငန္းမ်ားလည္း
မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ သမာဓိေကာင္းစြာ ရရွိႏိုင္တဲ့အတြက္ လုပ္ထိုက္ေသာ
လုပ္ငန္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသိဥာဏ္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ
အတုမဲ့မဟာပုရိသျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ ဗုဒၶရဲ႕ပံုေတာ္ကို သူတို႔စိတ္ထဲမွာ
ထင္ထင္ရွားရွား ထည့္သြင္းထားျပီး ေဗာဓိဓာတ္ကိုရေအာင္ ယူၾကတယ္။
စိတ္ၾကည္လင္မႈ၊ ခ်မ္းသာမႈကို ရွာေဖြၾကတယ္။
သို႔ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ျမတ္ဗုဒၶကို
ရွိခိုးပူေဇာ္ၾကျခင္းထက္ ျမတ္ဗုဒၶကဲ့သို႔ သစၥာတရားတို႔ကိုသိေအာင္
အားထုတ္ျခင္း၊ သိကၡာသံုးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ ပါရမီဆယ္ပါးတို႔ကို
အားထုတ္ျခင္းသာလွ်င္ ပိုျမတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶကလည္း တပည့္သာ၀ကတို႔ရဲ႕
ပူေဇာ္ျခင္းထက္ မိမိက်င့္သလို အက်င့္ျမတ္ေတြ က်င့္ၾကံလိုက္နာျခင္းကိုသာ
ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ က်င့္ဖို႔ခ်ည္း တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာသည္ ဘာသာအားလံုးတို႔ရဲ႕ဘာသာ
အကယ္၍ ဗုဒၶ၀ါဒကို Religion လို႔ဆိုရင္ေတာ့ အျခား အျခားေသာ Religion
မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူးလို႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ Buddhist Religion သည္
(၁) အလြန္ေလးနက္ေသာ ဘ၀အျမင္ကို ေကာင္းစြာ သင္ျပေပးေသာ Religion တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
(၂) ထိုေလးနက္ေသာ ဘ၀အျမင္ကို အေျခခံ၍ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္
ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားအားထုတ္ဖို႔ လမ္းညႊန္ေပးေသာ Religion တစ္ခုလည္း
ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) ကိုယ္တိုင္ ပိုင္ပိုင္ အသိဥာဏ္ျဖင့္ အားထုတ္သည့္ အေလ်ာက္ အသိဥာဏ္မ်ား
ေတာက္ေျပာင္ပြင့္လင္းလာေအာင္ သင္ျပေပးေသာ Religion လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
(၄) လူသားတို႔ရဲ႕ တန္ခိုးထက္လွစြာေသာ စိတ္၊ ေစတသိက္ကို စနစ္တက်
အသံုးခ်ခြင့္ေပးေသာ Religion လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
(၅) ဘ၀ႏွင့္ ေသမင္းကို ရင္မဆုိင္ရဲေသာ သတၱ၀ါတို႔အား ရဲရဲရင့္ရင့္
တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ရင္ဆိုင္ရဲေအာင္ သင္ျပေပးေသာ Religion လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ဘ၀ဒုကၡအားလံုးတို႔ကို ပယ္ေဖ်ာက္ပစ္ဖို႔၊ ဘ၀ဒုကၡမွ
လြတ္ေျမာက္ဖို႔ က်င့္ရမည့္၊ အားထုတ္ရမည့္ စနစ္က်ေသာ
က်င့္စဥ္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶ၀ါဒကို Religion
လို႔ဆိုရင္ေတာ့ Religion of all religions လို႔ ဆိုခ်င္ပါေတာ့တယ္လို႔
ေဟာျပ ညႊန္ၾကားဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါတယ္အရွင္ဘုရား။
တကယ္လည္း လိုက္နာမွတ္သား က်င့္ၾကံေနထိုင္သြားႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။
ေနာက္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဆုေပးတာေလးတစ္ခုလည္း ရွိေသးတယ္...
"တရားက်င့္မူ ခပ္သိမ္းသူ သီတဂူသို႔ ေအးပါေစ"
ဆိုတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းကေတာ့ နားမွာ အျမဲ ပဲ့တင္ထပ္ေနမိပါေတာ့တယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီး ဆံုးမစာေတြကေတာ့ ေရးရမယ္ဆိုရင္ ေရးမကုန္ႏုိင္ေအာင္
မ်ားျပားလွသလို လိုက္နာက်င့္ၾကံစရာ နည္းနာေကာင္းေတြပါပဲ။ ဗုဒၶရဲ႕
အဆံုးအမနဲ႔လည္း ကိုက္ညီလွပါတယ္။ ဘယ္အရာမဆို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္
က်င့္ၾကံအားထုတ္မွ ျမတ္နိဗၺာန္ကို တက္လွမ္းႏိုင္မယ္လို႔ တပည့္ေတာ္
ယုံၾကည္ေနမိပါတယ္ဘုရား... ဒီစာစုေလးျဖင့္ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ သက္ေတာ္ ၇၅
ႏွစ္ျပည့္ကို ပူေဇာ္ကန္ေတာ့လိုက္ရပါသည္ဘုရား....